در سال‌های اخیر، حملات باج‌افزاری از تهدیداتی پراکنده به بحرانی جهانی تبدیل شده‌اند. هکرها با رمزگذاری اطلاعات حساس و تهدید به افشای آن‌ها، شرکت‌ها را برای دریافت مبالغ کلان تحت فشار می‌گذارند. تنها در سال ۲۰۲۳، مجرمان سایبری بیش از ۱.۱ میلیارد دلار از این طریق درآمد داشتند، آن‌هم از قربانیانی از همه طیف‌ها؛ از شرکت‌های فناوری تا بیمارستان‌های محلی.

هیچ تضمینی برای بازگشت داده نیست

به نقل از نت مگ یکی از بزرگ‌ترین توهمات، اعتماد به وعده‌های مجرمان سایبری است. طبق تحقیقات Sophos، تنها ۶۵ درصد از سازمان‌هایی که باج پرداخت کرده‌اند توانسته‌اند داده‌های خود را به‌طور کامل بازیابی کنند. نمونه بارز، حمله به شرکت Colonial Pipeline است که با وجود پرداخت ۴.۴ میلیون دلار، مجبور شد برای بازیابی واقعی به نسخه‌های پشتیبان خودش تکیه کند.

پرداخت باج = دعوت دوباره به حمله

تسلیم شدن در برابر هکرها، نه‌تنها راه‌حل نیست، بلکه چراغ سبزی برای ادامه جرایم آن‌هاست. گروه‌هایی مثل REvil و Conti نشان داده‌اند که پس از دریافت باج، بار دیگر همان شرکت را هدف می‌گیرند. تجربه شرکت Travelex گواه این موضوع است: با وجود پرداخت ۲.۳ میلیون دلار، اطلاعاتش در فضای تاریک اینترنت منتشر شد.

هزینه‌های پنهان و جریمه‌های قانونی

پرداخت باج می‌تواند خطرات حقوقی قابل‌توجهی به همراه داشته باشد؛ به‌ویژه اگر گیرنده باج در فهرست تحریم‌ها یا گروه‌های تروریستی باشد. افزون بر آن، طبق گزارش IBM، هزینه واقعی یک حمله باج‌افزاری حتی بدون پرداخت باج، به‌طور متوسط ۴.۵۴ میلیون دلار برآورد شده است. از دست رفتن اعتماد مشتریان، توقف فعالیت‌ها و هزینه‌های بازسازی، همه در کنار هم آسیب‌های بلندمدتی وارد می‌کنند.

ماجرا فقط اقتصادی نیست؛ مسئله اخلاقی است

پرداخت باج ممکن است به ظاهر اقدامی اضطراری برای نجات داده‌ها باشد، اما در عمل کمک مالی به باندهای جرایم سازمان‌یافته است. این پول‌ها می‌توانند صرف قاچاق انسان، فعالیت‌های تروریستی یا حملات بیشتر شوند. بیل سیگل، مدیر امنیتی Coveware می‌گوید: «پرداخت باج یعنی سوخت‌رسانی به ماشین جرم.»

مسیر صحیح: پیشگیری هوشمندانه

در برابر تهدید باج‌افزارها، واکنش منطقی نه تسلیم، بلکه آمادگی است. استفاده از نسخه‌های پشتیبان امن، آموزش مداوم کارکنان، و ارتقاء زیرساخت‌های امنیتی دیجیتال می‌تواند شرکت‌ها را در برابر این حملات مقاوم کند. این رویکرد نه‌فقط کسب‌وکار، بلکه جامعه‌ای امن‌تر ایجاد خواهد کرد.

نادیده گرفتن امنیت، دعوتی برای فاجعه

غالباً شرکت‌ها تصور می‌کنند «هدف کوچکی هستند» و نیازی به سرمایه‌گذاری جدی روی امنیت سایبری ندارند، اما واقعیت خلاف این است. بسیاری از حملات باج‌افزاری نه از طریق نقشه‌ای پیچیده، بلکه به دلیل ضعف‌های ساده مانند گذرواژه‌های ضعیف، به‌روزرسانی‌نشدن نرم‌افزارها یا آموزش ندیدن کارکنان اتفاق می‌افتند. مجرمان سایبری به‌طور فزاینده‌ای از تکنیک‌های اتوماسیونی برای اسکن و نفوذ به شبکه‌هایی استفاده می‌کنند که کمترین سطح محافظت را دارند. بنابراین حتی شرکت‌های کوچک نیز در معرض تهدید مستقیم هستند و غفلت از اقدامات پایه‌ای امنیتی، راه را برای فاجعه‌ای بزرگ هموار می‌کند.