حمام وکیل شیراز کجاست؟

$C:\Users\Graphic\Downloads\New folder (10)\New folder\Hammam-vakil-Shiraz.jpg$

حمام وکیل شیراز جا مانده از دوران زندیه است که در خیابان لطفعلی خان شیراز واقع شده و دارای بخش های مختلفی است. شهر شیراز یکی از مهمترین و دیدنی‌ترین شهرهای کشور به شمار می‌رود. این شهر در دوران حکومت زندیه به عنوان پایتخت کشور انتخاب شد و البته در همین دوران به اوج درخشش خود رسیده است، همچنین در دوران زندیه بناهای مهم و تاریخی بسیاری در شهر شیراز ساخته شده که از جمله آن‌ها می‌توان به حمام وکیل نیز شیراز اشاره کرد که در ادامه متن به معرفی درباره حمام وکیل شیراز می‌پردازم پس با من همراه باشید.

حمام وکیل کجاست؟

حمام وکیل یا همان گرمابه وکیل بنایی تاریخی واقع در خیابان لطفعلی شهر شیراز در دوره زندیه به دستور کریم خان زند در سال ۱۱۸۷ احداث شده است. ساخت این حمام مستطیل شکل با وسعتی حدود ۱۱هزار مترمربع به حدود سه قرن پیش باز می‌گردد. حمام وکیل از پیشرفته‌ترین و اصولی‌ترین معماری و‌طراحی‌های دوره خود بهره برده است. ناگفته نماند در ساختار حمام وکیل توسط پادشاهان پس از کریم‌خان از جمله شاهان قاجار تغییراتی ایجاد شده و مورد مرمت قرار گرفته است.

حمام وکیل با شماره ثبتی ۹۱۷ در لیست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده است و یکی از جاهای دیدنی شیراز محسوب می‌شود. برخلاف نام حمام‌ وکیل این مکان در گذشته تنها مکانی برای شست‌و‌شو نبوده و از آن برای دورهمی‌ها و مراسمات ویژه نیز استفاده می‌کردند. حمام وکیل در سال‌های بعد از انقلاب تغییرات چشم‌گیری داشته و زمانی تحت عنوان رستوران و سفره‌خانه نیز برای پذیرایی از گردشگران مشغول به خدمت‌رسانی بوده است .

فصل مناسب برای بازدید از حمام وکیل

گفته می‌شود بهترین زمان بازدید از این حمام تاریخی در شیراز اواسط اردیبهشت ماه و اوایل پاییز است. به این نکته توجه داشته باشید که این بنای تاریخی در مراسمات و مناسبت‌های مذهبی همچون شهادت‌ امام علی، شب های قدر، تاسوعا و عاشورای حسینی و … تعطیل بوده و در بقیه روزهای سال میزبان شما خواهد بود. شما می‌توانید با مطالعه مطلب مقایسه شیراز قدیم و جدید اطلاعات مناسبی بدست آورید.

بخش های مختلف حمام وکیل

حمام وکیل از بخش‌های متنوعی تشکیل شده است از جمله آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

ورودی

اولین بخش این حمام، ورودی آن بوده که استفاده از آجرکاری‌های خاص و چشم‌نواز در آن بسیار جلوه خاصی به این حمام داده است.

هشتی

قسمت هشتی حمام که بعد از وروری قرار گرفته وظیفه ایجاد فاصله بین کوچه و فضای داخلی بنا و همینطور مرتبط ساختن بخش‌های بیرون و درونی ساختمان را برعهده دارد. هشتی حمام دارای ارتفاع کمی بوده و پس از آن رختکن وجود دارد.

رختکن

بزرگترین بخش حمام وکیل متعلق به سربینه یا همان رختکن حمام بوده که از تزیینات خاصی بهره برده است. ستون‌هایی حجاری شده با معماری ویژه و نقش و نگارهایی چشم‌نواز در این بخش وجود دارد که در دوران قاجار مورد بازسازی قرار گرفته‌اند، از جمله این نقش و نگارها می‌توان به تصویر‌ قربانی‌ شدن اسماعیل به دست حضرت ابراهیم، معراج پیامبر (ص)، به چاه انداختن یوسف پیامبر، تصویر حضرت یوسف در زمان عزیز مصر بودن ایشان و … اشاره نمود.

میان در

میان در پس از سربینه واقع شده و به گرمخانه حمام می‌رسد. طاق‌های رسمی‌بندی و آهک‌بری سقف و دیوارهای حمام از نمونه طراحی و تزیینات بخش میان در حمام وکیل است. میان در وظیفه تبادل حرارت بین سربینه و گرمخانه را برعهده داشته و مانع از ورود و خروج ناگهانی افراد به فضای گرم می‌شود.

گرمخان

در واقع محل شستشو و استحمام حمام به گرمخانه معروف بوده که در فضایی کوچکتر از رختکن واقع شده است. این فضای مربع شکل بر چهار ستون زیبا قرار گرفته است.

شاه نشین و حاکم نشین

شاه‌نشین و حاکم نشین دو بخش مهم داخل حمام وکیل به شمار می‌روند. در بخش شاه‌نشین دو شاه‌نشین با حوضچه مرمری در دو طرف گرمخانه وجود دارد. شاه‌نشین در واقع محلی برای استراحت و جلسات دورهمی شاه و درباریان بوده است. حاکم‌نشین بخش دیگری از حمام بوده که حوضچه مرمری زیبایی در مرکز آن قرار گرفته، اما با گذر زمان در دوران پهلوی این حوض تخریب شده است.

خزینه

خزینه‌های حمام وکیل یکی از بخش‌های مهم آن بشمار می‌روند که در شمال گرم‌خانه واقع شده‌اند. خزینه‌های حمام به دو گروه بزرگ و کوچک تقسیم می‌شوند . خزینه‌های بزرگ واقع در مرکز حمام وظیفه گرم کردن آب و خزینه‌های کوچک و وظیفه تهیه آب سرد و ولرم حمام را برعهده داشته‌اند.

$C:\Users\Graphic\Downloads\New folder (10)\New folder\different-section-of--hammam-vakil.jpg$

مراسم های حمام وکیل

در گذشته از حمام وکیل شیراز برای برگزاری مراسمات مختلفی نیز استفاده می‌کردند. این مراسمات عبارتند از زایمان، چله نوزاد، خواستگاری، پرده‌خوانی از نقاشی‌ها، حنابندان، حمام عافیت و … است.

معماری حمام وکیل

استفاده از معماری چشم‌نواز و هوشمندانه در این حمام گردشگران بسیاری را به خود جذب کرده است. یکی از مهمترین ویژگی‌های ساخت حمام وکیل متعلق به استفاده از آهک در سقف و دیوارهای حمام به جای گچ بوده زیرا گچ از دوام کمتری برخوردار بوده و با گرفتن رطوبت به خود محیط را سرد می‌کند.

$C:\Users\Graphic\Downloads\New folder (10)\New folder\architecture-of-vakil-hammam.jpg$

موزه حمام وکیل

حمام وکیل شیراز از سال ۱۳۵۷ به عنوان موزه مردم‌ شناسی مشغول به فعالیت شده و وجود ۳۰ مجسمه در این حمام آداب و رسوم و فرهنگ شهر شیراز را در دوران مختلف به نمایش گذاشته است.

سیستم گرمایش داخل حمام وکیل

در گذشته اتاق گرمخانه وظیفه تامین گرمایش داخل حمام وکیل را برعهده داشته است. کف این اتاق پوشیده از سنگ‌فرش بوده و دالان‌هایی کم عرض در زیر این سنگ فرش‌ها قرار گرفته‌اند که وظیفه رساندن جریان گرما را به داخل حمام برعهده داشته‌اند.

در پایان به شما توصیه می‌کنم حتما از این بنای تاریخی دیدن کنید زیرا خالی از لطف نیست. شیراز جاهای دیدنی بسیاری دارد که عمارت شاپوری شیراز نیز می‌تواند گزینه خوبی برای بازدید باشد. شما از هر نقطه کشور می‌توانید به این شهر سفر کنید و اگر از شهر رشت مسافر این شهر زیبا هستید می‌توانید با تهیه بلیط هواپیما رشت شیراز از سایت قاصدک ۲۴ تاریخ را در شیراز ورق بزنید.