با زوایای تاریک و روشن کافئین آشنا شوید

کافئین می‌تواند با افزایش سطح انتقال‌دهنده‌های عصبی احساس خوب در مغز، یعنی دوپامین، برای بهبود سطوح انرژی و همچنین افزایش سطح اکسیداسیون چربی در عضلات، عملکرد فرد را افزایش دهد. با این‌حال، این پلی فنول‌ها و خواص آنتی اکسیدانی موجود در قهوه است که فواید سلامت قلبی تنفسی و متابولیک دارد. مصرف بیش از حد کافئین و در زمان‌های نامناسب می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامتی داشته باشد، مانند اختلال در الگوی خواب و اضطراب. بنابراین، کافئین مزایا و معایبی دارد.

کافئین، آیا واقعا خوب است؟

چای و قهوه بعد از آب پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌ها در سراسر جهان هستند. مردم معمولا ۴ تا ۶ فنجان در روز می‌نوشند و ممکن است مصرف آن را در طول روز ضروری بدانند … البته به لطف کافئین!

مصرف کافئین باعث افزایش عملکرد ورزشی و تمرکز بر فواید سلامتی می‌شود، به همین دلیل است که ورزشکاران به‌طور منظم کافئین را برای افزایش عملکرد مصرف می‌کنند. با این‌حال، آیا قهوه واقعا برای سلامتی شما مفید است؟ چرا نوشیدن یک فنجان قهوه صبحگاهی می‌تواند برای شما مفید باشد؟ آیا کافئین خطری برای سلامتی دارد؟

فواید کافئین

در زیر برخی از فواید کافئین آورده شده است:

مصرف عاقلانه کافئین فواید بسیاری برای سلامتی دارد، مانند افزایش هوشیاری، عملکرد ورزشی، بهبود حافظه و عملکرد ذهنی برای بهبود بهره‌وری.
کافئین می‌تواند متابولیسم را بهبود بخشد و وزن را کاهش دهد.
کافئین با تحریک سیستم عصبی مرکزی، باعث افزایش احساس هوشیاری و سرزندگی و بهبود خلق‌وخو می‌شود.
به‌عنوان یک تقویت کننده شناختی با مسدود کردن انتقال دهنده عصبی آدنوزین از گیرنده‌های آن در مغز، منجر به بهبود مهارت‌های شناختی مانند توانایی تصمیم گیری می‌شود.
کافئین می‌تواند عملکرد ورزشی با شدت بالا، مانند دوی سرعت و وزنه‌برداری را بهبود بخشد که منجر به افزایش قدرت بیشتر می‌شود.
کافئین دارویی با اثرات ضد درد است و برای افراد مبتلا به درد مزمن یا کسانی که می‌خواهند ناراحتی خود را در حین ورزش از بین ببرند مفید است.
کافئین می‌تواند مهارت‌های حرکتی و دقت را افزایش دهد و برای ورزشکارانی که به حرکات سریع و دقیق نیاز دارند، سودمند باشد.
کافئین می‌تواند باعث افزیش مقاومت و استقامت عضلات می‌شود تا افراد در طول ورزش‌های سنگین و استقامتی، قدرتمندتر عمل کنند.

عوارض جانبی بالقوه کافئین

در صورت مصرف بیش از حد کافئین، عوارض جانبی نیز وجود دارد. کافئین می‌تواند کیفیت خواب را در صورت مصرف نابهنگام و بیش از حد کاهش دهد. در زیر برخی از مضرات قابل توجه کافئین آورده شده است:

مصرف بیش از حد کافئین در روز می‌تواند تولید ادرار توسط کلیه‌ها و در نتیجه تکرر ادرار را افزایش دهد. اگر مایعات به اندازه کافی جایگزین نشوند باعث کم آبی می‌شود.
کافئین به‌عنوان یک محرک موثر بر کیفیت خواب شناخته شده است و برخی افراد با مصرف آن خواب سخت‌تری دارند.
مصرف منظم کافئین می‌تواند افراد را به مصرف بیشتر کافئین نسبت به قبل تشویق کند که اثرات نامطلوبی بر سلامت و عملکرد آن‌ها می‌گذارد.
مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند عوارض نامطلوبی مانند اضطراب، بی‌خوابی، کم آبی، بیقراری، سردرد و میگرن و افزایش ضربان قلب ایجاد کند.

عوامل موثر بر تاثیرات کافئین

کافئین به طرق مختلف بر افراد تاثیر می‌گذارد. مواردی هستند که بر حساسیت افراد به این محرک تاثیر می‌گذارند:

برخی ژن‌ها بر آنزیم‌هایی که کافئین را در کبد شما تجزیه می‌کنند و همچنین گیرنده‌هایی در مغز که تحت تاثیر کافئین هستند، اثرگذارند.
کیفیت خواب در صورت مصرف کافئین می‌تواند تحت تاثیر ژنتیک افراد متغیر باشد. برخی از افراد می‌توانند قهوه بنوشند و بلافاصله بخوابند، درحالی‌که برخی دیگر در طول شب بیدار هستند.
تحمل اکتسابی شما نیز بسیار مهم است. کسانی که هر روز قهوه می‌نوشند می‌توانند بسیار بیشتر از کسانی که به ندرت قهوه می‌نوشند تحمل کنند.
همچنین شرایط پزشکی می‌تواند بر حساسیت به کافئین تاثیر بگذارد.
اضطراب، هراس، آریتمی قلبی، فشار خون، دیابت یا دیگر بیماری‌ها باعث کاهش تحمل بدن نسبت به کافئین می‌شوند. اگر می‌خواهید در مورد میزان تحمل خود بیشتر بدانید، با پزشک صحبت کنید.

قهوه و خطر بیماری

قهوه همچنین با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف مرتبط است، از جمله:

دیابت نوع ۲٫ هرچه افراد بیشتر قهوه بنوشند، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در آنها کاهش پیدا می‌کند.

سیروز کبدی. اگر طی روز ۴ فنجان یا بیشتر قهوه بنوشید، احتمالا تا ۸۴٪ سیروز کبدی در شما کاهش پیدا می‌کند.

سرطان کبد. خطر ابتلا به سرطان کبد به ازای هر ۲ فنجان در روز ۴۴ درصد کاهش پیدا می‌کند.

آلزایمر. در یک مطالعه، ۳ تا ۵ فنجان در روز با کاهش ۶۵ درصدی خطر ابتلا به بیماری آلزایمر مرتبط بود.

پارکینسون. قهوه با کاهش خطر ابتلا به پارکینسون مرتبط است که بیشترین کاهش آن در ۵ فنجان یا بیشتر در روز مشاهده می‌شود.

افسردگی. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف ۴ فنجان قهوه یا بیشتر در روز با ۲۰ درصد کاهش خطر افسردگی و ۵۳ درصد کاهش خطر خودکشی مرتبط است.

میزان توصیه شده مصرف کافئین

براساس برخی مطالعات، میزان ۴ تا ۵ فنجان قهوه در روز احتمالا مصرف بهینه خواهد بود. مقدار با کمترین خطر مرگ زودرس و همچنین خطر کمتر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های رایج مرتبط است که برخی از آنها صدها میلیون نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهند. البته همه افراد نباید حتما قهوه بنوشند.

افرادی که به کافئین حساس هستند، شرایط پزشکی خاصی دارند یا به سادگی این نوشیدنی را دوست ندارند، قطعا باید از آن اجتناب کنند.

علاوه براین، اگر قهوه دوست دارید اما متوجه شدید که باعث اضطراب یا مشکلات خواب شما می‌شود، ممکن است بخواهید مصرف خود را کاهش دهید یا حذف کنید. همچنین، می‌توانید به راحتی با افزودن شکر یا سایر مواد ناسالم و پرکالری به آن، فواید قهوه را از بین ببرید.

سخن آخر

کافئین، یک محرک طبیعی در قهوه هم مزایا و هم معایب دارد. از یک طرف، کافئین می‌تواند هوشیاری را افزایش دهد، خلق‌وخو را بهبود بخشد و عملکرد شناختی را تقویت کند. با این‌حال، مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند منجر به اثرات منفی مانند بی‌خوابی و افزایش ضربان قلب شود. بنابراین، باید مصرف آن را با توجه به تفاوت‌های فردی بهینه کرد.