سرطان سر و گردن

توضیحاتی در مورد سرطان سر

تومور مغزی یک تودهٔ غیرطبیعی در مغز است که بنا به ماهیت سلول‌های تشکیل دهنده، می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد. تومور مغزی به عبارت دیگر نوعی نئوپلاسم داخل‌جمجمه‌ای سخت و تو پُر، یا یک تومور (رشد غیرطبیعی سلولی)، در داخل مغز یا کانال مرکزی نخاع است. در این مطلب از سایت پارسی زی در مورد روغن جوانه گندم صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.

سرطان و عوامل عفونی

نقش عوامل عفونی در بروز سرطان در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته متفاوت است. در کشورهای توسعه یافته عفونت ۷ درصد علل بروز سرطان را تشکیل می دهد اما در کشورهای در حال توسعه نقش آن ۲۶ درصد است. دکتر مطلق با اشاره به این که ویروس پاپیلومای انسانی، هلیکو باکتر پیلوری و هپاتیت B وC ۳عامل اصلی در بروز سرطان های دهانه رحم، معده و کبد است، تصریح می کند: ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV در ۱۰۰ درصد موارد در بروز سرطان دهانه رحم نقش دارد.

همه چیز درباره تومورهای مغزی

تومورهای مغزی، تمامی تومورهای داخل جمجمه یا تومورهای درون کانال مرکزی نخاع را دربرمی‌گیرند. این تومورها، از طریق تقسیم سلولی کنترل نشده و غیرطبیعی ایجاد می‌شوند، و به‌طور معمول یا در خود مغز (شامل: نورونها، سلول‌های گلیال (آستروسیتها، اولیگودندروسیتها، سلول‌های اپندیمال، سلولهای تولیدکننده میلین شوان)، بافت لنفاوی، عروق خونی)، یا در اعصاب جمجمه‌ای، پرده مغزی (مننژ)، جمجمه، هیپوفیز و غده صنوبری ایجاد می‌شوند. همچنین این تومورها می‌توانند حاصل گسترش بدخیمی‌هایی باشند که در درجه نخست سایر ارگان‌ها را درگیر کرده بوده‌اند، که در این حالت بدان تومور دارای متاستاز یا متاستاتیک گفته می‌شود. هرچند هرگونه تومور مغزی به خاطر ماهیت تهاجمی و منتشرشوندهٔ خود در فضای محدود جمجمه‌ای، به‌طور ذاتی، جدی و تهدیدکننده زندگی به‌شمار می‌رود اما تومورهای مغزی (حتی انواع بدخیم آنها) همواره کشنده و مرگبار به‌شمار نمی‌آیند. تومورهای مغزی یا تومورهای داخل جمجمه‌ای می‌توانند ماهیت سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوش خیم) داشته باشند؛ با این حال، تعریف نئوپلاسم بدخیم یا خوش خیم در مغز، متفاوت از تعاریفی است که بطور معمول در دیگر انواع تومورهای سرطانی یا غیر سرطانی درگیرکنندهٔ سایر نقاط بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. میزان تهدیدکنندگی یک تومور، بستگی به ترکیبی از مجموعه عوامل مختلف، همچون: نوع تومور، محل و اندازه تومور و نحوهٔ گسترش و توسعه آن است. از آنجا که مغز به‌طور کامل توسط جمجمه پوشانیده شده‌است، تشخیص سریع و زودرس تومور مغزی، تنها در صورتی‌که ابزار پاراکلینیکی و وسایل تشخیصی مناسبی که وضعیت حفره داخل جمجمه را به خوبی مشخص می‌سازند، در دسترس باشند و به سرعت به کار گرفته شوند. اما بطور معمول، تشخیص تومور مغزی، در مراحل پیشرفته بیماری و هنگامی رخ می‌دهد که وجود تومور موجب بروز علائم و نشانه‌های غیر قابل توضیحی در بیمار شده‌است.

گسترش بیماری سرطان

سرطان به سه طریق به شرح زیر در بدن گسترش می‌یابد: از طریق بافت: سرطان به بافت نرمال مجاور حمله می‌کند. از طریق دستگاه لنفاوی: سرطان به دستگاه لنفاوی حمله می‌کند و در عروق لنفاوی حرکت می‌نماید و به دیگر نقاط بدن می‌رسد. از طریق خون: سرطان به سیاهرگ‌ها و مویرگ‌ها حمله می‌کند و همراه خون به دیگر نقاط بدن می‌رسد. هنگامی‌که سلول‌های سرطانی از تومور اولیه (اصلی) جدا می‌شوند و همراه لنف یا خون به دیگر نقاط بدن می‌رسند، ممکن است توموری دیگر (ثانویه) تشکیل شود. این فرایند را متاستاز می‌نامند. تومور ثانویه (متاستازی) از همان نوع تومور اولیه است. به‌عنوان مثال، اگر سرطان پستان به استخوان‌ها گسترش یابد، سلول‌های سرطانی در استخوان در واقع سلول‌های سرطان پستان هستند، و بیمای سرطان متاستازی پستان است و سرطان استخوان نمی‌باشد.

سرطان سر و تومورهای مغزی اولیه

تومورهای مغزی اولیه (حقیقی)، از بافت نورواپیتلیال(آستروسیت-الیگودندروسیت-میکروگلیا-سلول اپندیم و غیره) ریشه گرفته و معمولاً در حفره کرانیال خلفی در کودکان و در دو سوم قدامی از نیمکره مغزی در بزرگسالان پدیدار می‌شوند. هر چند که این انواع تومور مغزی، می‌توانند در هر بخشی از مغز نیز تأثیر بگذارد. گلیوما (۵۰٫۴٪) ، مننژیوما (۲۰٫۸٪) ، آدنومای هیپوفیز (۱۵٪) و تومورهای غلاف عصبی (به انگلیسی: Nerve sheath tumors) شایعترین تومورهای اولیه مغزی هستند. مطالعات جدید نشان می‌دهد پرتودرمانی با پروتون، مؤثرترین روش درمان شایعترین تومور مغزی در کودکان (مدولوبلاستوما) است.

سرطان سر و تومورهای ثانویه مغزی

تومورهای ثانویه مغزی، همان تومورهای متاستاتیک و لنفومیک می‌باشند که منشاء اولیهٔ آنها، کانسرهای اولیه سایر نقاط بدن بوده و به محدودهٔ فضای داخل جمجمه‌ای دست اندازی می‌کنند. این بدین معناست که سلول‌های سرطانی از تومور اولیه‌ای که منشاء آن، یک تومور در ارگانی دیگر است به بیرون نفوذ کرده و سپس وارد سیستم لنفاوی و رگ‌های خونی می‌شوند. این سلول‌ها، سپس از طریق سیستم گردش خون به جریان افتاده و در مغز جای‌گیر خواهند شد. در ادامه، این سلول‌ها به رشد و تقسیم بی رویهٔ خود ادامه خواهند داد، و به نئوپلاسم مهاجم دیگری که از جنس بافت سرطان اولیه‌است، تبدیل می‌گردند. تومورهای ثانویه مغزی، تومورهایی بسیار معمول و شایع به‌شمار می‌آیند و اغلب در بیمارانی دیده می‌شوند که در مراحل انتهایی ابتلاء به سرطانی علاج ناپذیر، دچار متاستاز از آن سرطان شده‌اند. از جمله شایعترین انواع سرطان‌های متاستاتیک مغزی می‌توان به سرطان ریه، سرطان پستان، ملانومای بدخیم، سرطان کلیه و سرطان روده بزرگ (که البته فراوانی آن رو به کاهش است)، اشاره نمود. تومورهای ثانویه مغز، شایع‌ترین علل وجود تومور در حفره داخل جمجمه‌ای محسوب می‌شوند. افزون بر این، وجود هرگونه بافت توموری در ساختار استخوان جمجمه نیز می‌تواند منجر به کاهش حجم فضای حفره داخل جمجمه‌ای شده و از این طریق به مغز آسیب برساند.

سرطان‌ های ناشی از چاقی

سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که بیماری چاقی به ویژه در کشورهای توسعه یافته یکی از عوامل اصلی ابتلا به سرطان به‌شمار می‌رود. همچنین سازمان ملل از افزایش سرطان‌های ناشی از چاقی در کشورهای توسعه یافته خبر داد. تنها در سال ۲۰۱۲ بیماری چاقی در کشورهای توسعه یافته باعث ابتلای ۴۸۱ هزار نفر از مردم این کشورها به بیماری سرطان، به ویژه در میان زنان شده‌است. این سازمان با ذکر این نکته که تعداد افرادی که در اثر بیماری چاقی بیش از حد به سرطان مبتلا شده‌اند ۳٬۶ درصد از مجموع بیماران سرطانی جهان در سال ۲۰۱۲ را تشکیل می‌دهد، تصریح کرده‌است که از طریق مقابله با بیماری چاقی می‌توان دست کم ۲۵ درصد از آمار ابتلا به سرطان در این جوامع را کاهش داد. در این گزارش اشاره شده‌است که کشورهای منطقه آمریکای شمالی در سال ۲۰۱۲ با ۱۱۱ هزار نفر بیمار یعنی معادل ۲۳ درصد از مجموع مبتلایان به سرطان‌های ناشی از چاقی، در صدر جدول این بیماران و کشورهای اروپای شرقی با نزدیک به ۶۵ هزار نفر در مقام دوم قرار دارند

سرطان سر و گردن

سرطان‌های سر و گردن که در دهان، لب، بینی، سینوس‌ها، حنجره و گلو بروز می‌کنند. بیش از ۹۰٪ این سرطانها از نوع کارسینومای سلول سنگفرشی (SCC) هستند که از اپیتلیوم منشأ می‌گیرند. راه انتشار این سرطانها بصورت کلی از غدد لنفاوی گردن است و اغلب بدخیمند.

شیوع سرطان سر و گردن

به‌طور شایع در افراد بالای ۵۰ سال که سابقه سیگار کشیدن، جویدن توتون، مشروبخواری شدید و تماس طولانی با نور آفتاب دارند دیده می‌شود. با این حال در سال‌های اخیر تعداد بیشتر و بیشتری از موارد سرطان گلو به عفونت مقاربتی با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) مربوط شده‌است. یک بررسی در سال ۲۰۰۸ که نتایج آن در «ژورنال سرطان‌شناسی بالینی» منتشر شد نشان داد که موارد سرطان‌های دهان مربوط به HPV که در لوزه‌ها و قاعده زبان ایجاد می‌شوند، در طول سه دهه اخیر در میان افراد در دهه ۴۰ زندگی سه برابر شده‌اند. براساس بررسی پژوهشگران دانشگاه جانز هاپکینز افراد مبتلا به تومورهای گلو که از لحاظ ویروس HPV مثبت هستند نسبت به تومورهای غیرمربوط به این ویروس، بخت زنده ماندن بیشتری دارند. اما این پیش‌آگهی بهتر نباید مانع از آن شود که با انجام اقدامات احتیاطی اصولاً مانع ابتلای خود به ویروس HPV شویم. پرهیز از بی‌بندوباری جنسی و استفاده از وسائل حفاظتی مانند کاندوم در هر شکل رابطه جنسی اصل اول است.(مخصوصا ترک رابطهٔ دهانی یا اورال سکس) این ویروس در هر نوع رابطه جنسی در صورت عدم استفاده از کاندوم قابل انتقال است. واکسیناسیون بر ضد HPV می‌تواند به محافظت در برابر شایع‌ترین گونه‌های سرطان‌زای این ویروس کمک کند. در حال حاضر دو واکسن گارداسیل Gardasil و سرواریکس Cervarix، در بازار موجود است و برای همه دختران و زنان ۱۱ تا ۲۶ سال توصیه می‌شود. گارداسیل برای استفاده در پسران و مردان جوان نیز تأیید شده‌است. به غیر از اینها، اجتناب از سیگار کشیدن و مشروبخواری نیز خطر سرطان‌های سر و گردن را کاهش می‌دهد. یک بررسی جدید جالب که در ژورنال پزشکی بریتانیا منتشر شد، نشان داد که افرادی که چای “بسیار داغ” می‌نوشند، نسبت به افرادی که چای گرم می‌نوشند، با احتمال هشت برابر بیشتر ممکن است به سرطان مری مبتلا شوند.

سرطان و میزان مرگ

احتمال بروز سرطان در سنین مختلف وجود دارد ولی با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان زیادتر می‌شود. سرطان باعث ۱۳٪ عوامل مرگ و میر انسان‌ها ست بر طبق گزارش انجمن بهداشت آمریکا ۷٫۶ میلیون نفر بر اثر سرطان و در سال ۲۰۰۷ مرده‌اند. سرطان تنها ویژه انسان نیست و همه جانوران و گیاهان پرسلولی نیز ممکن است به سرطان دچار شوند. سرطان بیماری پیش رونده است و گفته می‌شود ۷۰ درصد مرگ‌های ناشی از سرطان در کشورهای درحال توسعه رخ می‌دهد. این در حالی است که مرگ و میر در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته که روند افزایشی را طی کرده‌اند به خوبی تحت کنترل درآمده‌است. تفاوت‌های بارزی در میزان وقوع و مرگ و میر ناشی از انواع سرطان در سرتاسر دنیا وجود دارد. برای مثال میزان مرگ ناشی از سرطان معده در ژاپن ۷ تا ۸ برابر آمریکا ست. درمقابل میزان مرگ و میر ناشی از سرطان ریه در آمریکا کمی بیش از ۲ برابر ژاپن است. مرگ و میر ناشی از سرطان پوست که بیشتر به علت ملانوم بدخیم می‌باشد در نیوزلند ۶ برابر شایع تر ایسلند است که مهمترین علت آن تفاوت در معرض قرار گرفتن در نور خورشید (یا نقص لایه ازن) می‌باشد. اکثر سرطان‌های تخمدان از یک سلول منفرد طی تجمع اختلالات ژنتیکی و اپی ژنتیکی ایجاد می‌گردد. این اختلالات باعث عدم کنترل بر تقسیمات سلولی، ناپایداری ژنتیکی، مقاومت به آپوپتوز، نامیرایی، قابلیت تهاجم یافتن، متاستاز و رگ زایی، مهار آپوپتوز و در نهایت باعث نامیرایی سلول‌های سرطانی می‌شود. سرطان پستان و پروستات هنوز به ترتیب از شایع‌ترین انواع سرطان در زنان و مردان است و موارد سرطان ریه در زنان در حال افزایش است. همچنین موارد تومورهای مری که در اثر اسیدهای واکنشی در اثر چاقی ایجاد می‌شود، اکنون بیشتر در مراکز درمانی دیده می‌شود. سرطان در نواحی سر و گردن که توسط نوعی ویروس ایجاد می‌شود در حال افزایش است. گفته می‌شود که سکس دهانی عامل اصلی انتقال این نوع ویروس است

درمان سرطان سر و گردن

همانند سایر سرطان‌ها از سه روش جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی (داروهایی مانند پاکلیتاکسل و کربوپلاتین) جهت مداوا استفاده می‌شود. چون اغلب این سرطان‌ها بدخیمند و در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شوند مجموعاً پیش آگهی بلندمدت بالا نیست.

همه چیز درباره سرطان سر

اصطلاح سرطان سر و گردن به انواع مختلفی از سرطان که چندین بخش کلیدی در این ناحیه از بدن انسان را تحت تاثیر قرار می دهند، ارجاع می شود. از جمله این قسمت ها می توان به دهان، بینی و گلو اشاره کرد. سرطان هایی که در این ناحیه شکل می گیرند، به طور معمول رشد و توسعه خود را از سلول هایی که بخش خارجی و مرطوب درون سر و گردن را پوشش می دهند، آغاز کرده که از آن جمله می توان به غدد بزاق در گلو و دهان اشاره کرد. استفاده طولانی مدت از الکل و تنباکو دو عامل کلیدی در شکل گیری بسیاری از سرطان هایی هستند که در قسمت سر و گردن پدیدار می شوند و به گفته برخی کارشناسان از هر چهار مورد سرطان، سه مورد به واسطه این دو ماده ایجاد می شوند. با این وجود، سر و گردن قسمت های بسیار پیچیده ای از بدن هستند و سرطان می تواند به واسطه دلایل مختلفی شکل بگیرد. در ادامه با برخی از شایع‌ترین دلایل بیشتر آشنا می شویم.

چگونگی بوجود آمدن سرطان

یک سلول طبیعی ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی به یک سلول سرطانی تبدیل شود، ولی در اغلب موارد ، تبدیل در اثر مواجهه مکرر با مواد سرطان زا مانند الکل و دخانیات صورت می‌گیرد. شکل ظاهری و نیز عملکرد سلول های سرطانی شده با سلول های طبیعی تفاوت دارد. جهش یا تغییر ایجاد شده در DNA یا ماده ژنتیکی سلول اتفاق می‌افتد (DNA همان مسئول کنترل شکل ظاهری و عملکرد سلول است). وقتی DNA یک سلول تغییر می‌کند، آن سلول با سلول های سالم کنار خود تفاوت می‌یابد و دیگر کار سلول های طبیعی بدن را انجام نمی‌دهد. این سلول تغییر یافته از سلول های همسایه‌اش جدا می‌شود و نمی‌داند چه زمانی رشدش باید به پایان برسد و بمیرد. به عبارت دیگر سلول تغییر یافته از دستورها و علائم داخلی که سلول های دیگر در کنترل آنها هستند، پیروی نمی‌کند و به جای هماهنگی با سلول های دیگر خودسرانه عمل می‌کند.

سرطان سر و التهاب

پدیدار شدن سرطان در ناحیه سر و گردن می تواند به شکل گیری التهاب چشمگیر منجر شود. اگر مشکلی جدی در حال گسترش باشد، بیمار ممکن است تورم در آرواره یا در قسمت زیر چانه را تجربه کند. احساس تورم در این بخش از سر که اغلب با درد همراهی می شود می تواند به واسطه سرطان غدد بزاقی شکل گرفته باشد. التهاب ناشی از رشد سرطان سر و گردن می تواند به احساس بی حسی یا فلج در عضلات صورت منجر شود؛ این شرایط نیز می تواند با درد همراه باشد. اگر درد برای بیش از چند روز ادامه یابد، مراجعه به پزشک برای تشخیص دلیل بهترین گزینه محسوب می شود.

سرطان سر و درد دهان

همانند بسیاری دیگر از نشانه های این فهرست، درد دهان لزوما به معنای بروز موردی نگران کننده نیست. این شرایط می تواند به واسطه دلایل بسیاری شکل بگیرد، که از سوختن زبان به واسطه خوردن غذای داغ تا استفاده نادرست از مسواک را شامل می شوند. البته، درد دهان می تواند به واسطه بهداشت ضعیف دهان و دندان نیز شکل بگیرد. اما این درد باید پس از گذشت مدتی از بین برود، به ویژه در افرادی که بهداشت دهان و دندان خود را رعایت می کنند. نشانه های جدی دیگر نیز می توانند به بروز مشکلی جدی اشاره داشته باشند، که از آن جمله می توان به وصله های قرمز و سفید روی لثه ها، زبان، یا پوشش داخلی دهان اشاره کرد. خونریزی لثه و درد در آرواره می توانند از نشانگرهای دیگر باشند، که درد دهان به واسطه دلیلی جدی، مانند سرطان سر و گردن، شکل گرفته است. اگر با این قبیل نشانه ها مواجه شده و درد دهان پس از گذشت چند روز بهبود نیافت، بهترین گزینه مراجعه به پزشک یا دندانپزشک برای بررسی دقیق شرایط است.

منبع : سرطان سر و گردن